Kilo alma korkusu (Obesofobi) nedir?
Pokreskofobi olarak da bilinen obesofobi, aslında kilo alma korkusudur. En çok ergen yaştaki kadınlarda görülür. Obesofobi, aslında bir tür kaygı bozukluğudur. Kilo alımı hakkında konuşmak veya düşünmek bile kişiye abartılı bir endişe verir. Ayrıca tartıya yakın olmak gibi durumlar karşısında da ezici bir korku hissi yaşatabilir. Obesofobi, yemek bozukluğu geliştirme riskini artırır. Obesofobinin net bir nedeni olmasa da, insanlar arasında yaygın şekilde görülen bazı nedenler vardır.
Obesofobinin nedenleri nelerdir?
Ağırlık damgası: İnsanları kilolarına göre yargılama durumudur. Genelde inceliği öven modern Batı topluluğunun bir parçasıdır. Bazı insanlar, ailevi veya çevre baskısı nedeniyle kilo damgası yaşayabilir. Özellikle aşırı kilolu veya obezitesi olan kişilere karşı yapılan ayrımcılıklar bu fobinin gelişmesine neden olabilir.
Mükemmelliyetçilik: Mükemmelliyetçiliğe yatkın olan kişilerde bu fobinin gelişmesi rastlanabilir bir durumdur. Ayrıca mükemmel olmak, genetik bir eğim nedeniyle de ortaya çıkabilir.
Anksiyete bozukluğu: Reddedilme korkusu gibi sosyal anksiyete bozuklukları, obezofobinin görülmesine sebebiyet verebilir.
Kişisel deneyimler: Eğer daha önceden kilonuzla alay edildiyse veya zayıflığa çok takıntılı bir bakışınız varsa, obezofobi görülme riski artar.
Obesofobinin belirtileri nelerdir?
Obesofobi, temelde kilo alımı hakkında konuşurken veya düşünürken olumsuz duyguları içerir ve şu belirtilerle kendini gösterir;
- Yoğun korku
- Endişe
- Stres
- Baş dönmesi
- Panik ataklar
- Yüksek tansiyon
- Takıntılı bir şekilde kalori saymak
- Çok sıkı diyetler uygulamak
- Çok fazla egzersiz yapmak
Obesofobinin risk faktörleri nelerdir?
Obesofobinin ana komplikasyonu, gıda ve vücut ağırlığıyla ilgili sağlıksız saplantıdır. Bu durum, tehlikeli yeme davranışları veya yeme bozukluğu geliştirme riskini de artırır.
Anoreksiya Nervoza
Bu kişilerde yoğun kilo alma korkusu vardır. Anormal derecede zayıf olsalar bile, aşırı kilolu olduklarını düşünmeye meyillidir. Çarpık vücut görüntüsü, aşırı incelik, kısıtlı gıda alımı, aşırı egzersiz, müshil veya diüretik kullanımı, zorla kusma vücut ağırlığı ile takıntı gibi belirtiler görülür. Şiddetli kalori eksikliği nedeniyle, bu hastalık kas kaybı ve çoklu organ yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Bulimia Nervoza
Tekrarlayan tıkanıklık ve kusma ataklarını içerir. Tıkanırcasına yeme, herhangi bir kontrol olmaksızın çok fazla yemek yemektir. Sağlıksız davranışlarla fazla kalorilerden kurtulmaktır. Bulimia semptomları, zorla kusma, aşırı egzersiz, müshil veya diüretik kullanımı, tıkanırcasına yemek saklamak, kişinin vücut ağırlığı hakkında aşırı eleştiri, yemek kaygısı, yoğun ruh hali değişiklikleri ve gıda içeren durumlardan kaçınmaktır.
Temizleme bozukluğu
Zorla kusma, aşırı egzersiz, müshil/diüretik kullanımı gibi tekrarlayan temizlik içeren davranışlardır. Alınan kalorileri sağlıksız bir şekilde temizlemek anlamına gelir.
Ne zaman doktora görünmeli?
Obesofobisi olan kişiler kısa süre içinde mutlaka bir uzmana danışmalıdır.
- Kilo almayı düşünürken yoğun endişe
- Kilo verme takıntısı
- Sık diyet
- Yemekle sosyal aktivitelerden kaçınmak
- Olumsuz beden imajı
- Gıda alımını kısıtlamak
- Takıntılı bir şekilde kalori saymak
- Çok fazla egzersiz yapmak
- Bilerek kusmak
Bu belirtiler görülüyorsa, obezofobiniz olduğu düşünülebilir. Bu yüzden en kısa sürede uzman desteği almak şarttır. Obesofobi tedavisi, hem psikoterapi, hem de ilaç tedavisi olacak şekilde verilir. Hastalığın şiddetine bağlı olarak beslenme programında değişiklikler yapılabilir. Ancak en önemli tedavi, psikolojik olarak hastalığı ve korkuları yenmektir.