Potasyum yüksekliği neden olur, belirtileri nelerdir?
Potasyum, vücudunuzun düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu bir mineral olan temel bir elektrolittir. Potasyum özellikle kalbiniz dahil olmak üzere sinirleriniz ve kaslarınız için önemlidir. Normalde, böbrekleriniz fazla potasyumu vücudunuzdan dışarı atarak sağlıklı bir potasyum dengesi sağlar. Ancak birçok nedenden dolayı kanınızdaki potasyum seviyesi çok yükselebilir. Buna hiperkalemi veya yüksek potasyum denir. Böbrek hastalığı veya kalp yetmezliği gibi belirli sağlık durumlarınız varsa, yüksek bir potasyum seviyesi oluşabilir. Ancak potasyum yüksekliğinin bazı ilaçlar ve aşırı alkol kullanımı gibi başka nedenleri de olabilir.
Kanın litresi (mmol/L) başına milimol cinsinden ölçülen normal ve yüksek potasyum seviyeleri aşağıdaki gibidir:
Normal: 3,5 ile 5,0 arasında
Yüksek: 5,1'den 6,0'a
Tehlikeli derecede yüksek: 6.0'ın üzerinde Buna hiperkalemi denir.
Potasyum seviyesinin 3.4 altına düşmesi ise hipokalemi yani potasyum düşüklüğü olarak bilinir.
Potasyum yüksekliği nedenleri
1. Böbrek hastalığınız olması, böbreklerinize zarar verdiği için potasyum seviyenizi yükseltebilir. Vücudunuzdan ekstra potasyum çıkaramazlar, bu nedenle kanınızda birikir. Yüksek potasyum seviyeleri, kronik böbrek hastalığı olan kişilerin yüzde 40 ila 50'sini etkiler. İlerlemiş böbrek hastalığının yaygın bir nedeni hiperkalemidir.
2. Bazı ilaçlar, yüksek potasyum seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir. Bu yüzden yalnızca doktorun verdiği ilaçları kullanın.
3. Ağır alkol kullanımı kaslarınızın bozulmasına neden olabilir. Bu parçalanma, kas hücrelerinizden kan dolaşımınıza yüksek miktarda potasyum salabilir. Yani potasyum yüksekliğinin bir nedeni aşırı alkol tüketimidir.
4. Aşırı yanıklar gibi bazı travmalar potasyum seviyenizi yükseltebilir. Bu durumlarda, vücut hücrelerinizden kan dolaşımınıza ekstra potasyum sızar.
5. Konjestif kalp yetmezliği (CHF), kalbinizin pompalama gücünü etkileyen kronik bir durumdur. CHF'li kişilerin yaklaşık yüzde 40'ı yüksek potasyum seviyeleri geliştirir.
6. HIV, böbreklerinizin filtrelerine zarar verebilir, böylece potasyumu verimli bir şekilde daha az salgılayabilirler. Sülfametoksazol-trimetoprim tedavisi gibi bazı yaygın HIV tedavileri de yüksek potasyum seviyeleri ile ilişkilidir.
7. Dehidrasyon, diyabet gibi sağlık sorunları da potasyum yüksekliğine neden olabilir.
Potasyum yüksekliği belirtileri
1. Yorgunluk veya zayıflık
2. Uyuşma veya karıncalanma hissi
3. Mide bulantısı ya da kusma
4. Nefes almada zorluk
5. Göğüs ağrısı
6. Çarpıntı veya düzensiz kalp atışları
7. Aşırı durumlarda, yüksek potasyum felce neden olabilir.
8. Yüksek potasyumun etkileri ciddi olabileceğinden, bu durumu hemen ele almak önemlidir. Potasyum yüksekliği durumunda mutlaka doktora başvurmak ve gerekli tedavileri uygulamak gerekir.