Şekerin gizli tehlikeleri: Gün içinde kaç gram şeker yeterli?
Şeker hastalığı günümüzde yaygın bir sağlık sorunu haline gelirken, birçoğumuz şekerin ne kadar zararlı olduğunun farkında olup, uzak durmamız gerektiğini biliyoruz. Ancak, iş yeme-içme kısmına gelince, bu konu genellikle göz ardı ediliyor ve çoğumuz gün içinde tahmin edebileceğimizden daha fazla şeker tüketiyoruz.
Şeker tüketimini kontrol altına almak isteyenler için, ne kadar şekerin güvenli olduğu ve hangi miktarın ciddi zararlara yol açabileceği konusunda bir rehber sunmak istiyoruz. Ancak, belirtmekte fayda var ki, bu miktarlar maksimum güvenli tüketim miktarlarıdır ve özellikle işlenmiş şekerden tamamen kaçınmak için çaba sarf etmelisiniz.
Günlük şeker tüketimi ile ilgili kesin bir bilimsel çalışma yok
Günlük şeker tüketimini mümkün olduğunca azaltmak, özellikle işlenmiş şekerlerden kaçınarak sadece sağlıklı kaynaklardan alınan şeker miktarını kontrol altına almak önemlidir. Ancak, ne yazık ki, bu konuda "Günde maksimum şu kadar şeker tüketmeliyiz" gibi kesin bir bilimsel çalışma bulunmamaktadır.
Dünya genelinde saygın sağlık kuruluşları, özellikle sınırlı şeker tüketmeyi tercih edenler için önerilerde bulunmaktadır. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri'nin Sağlık Bakanlığı'na bağlı FDA'ya göre, günlük kalori alımının yüzde 10’undan daha azı eklenmiş şekerlerden gelmelidir. Bu da günde 2000 kalori alıyorsanız 52 gram şekerden fazlasını tüketmemeniz önerilir. Amerikan Kalp Birliği ve Dünya Sağlık Organizasyonu ise günde yaklaşık 25 gram şekerden fazlasını tüketmememizi önermektedir.
Doğal şeker içeren yiyecekler daha doğru bir tercih olabilir
Bu önerilen miktarlar eklenmiş şeker miktarlarını içermektedir. Doğal şeker içeren yiyecekler, fiber ve vitamin bakımından zengin oldukları için daha sağlıklı bir tercih olabilir. Ancak, doğal şeker içeren yiyecekleri aşırı tüketmemek de önemlidir.
İşlenmiş şekeri kontrol altına almak
İşlenmiş şekerden uzak durarak, doğal şeker içeren gıdalara yönelmek önemlidir. Diyetisyen Karen Ansel, meyve, sebze, süt ve tahıl gibi doğal olarak şeker içeren yiyecekleri önerirken, bu yiyeceklerden alınan şeker miktarına da sınırlama getirilmesi gerektiğini belirtiyor.
Şeker alımının vücuda etkileri
Her ne kadar kaynağı farklı olsa da, her şeker genellikle vücudu benzer şekillerde etkiler. Aşırı eklenmiş şeker içeren yiyecekler, kan şekerini hızla yükselterek ani düşüşlere neden olabilir. Kısa vadede konsantrasyon sıkıntıları ve ruh hali değişimleri yaşanabilir, uzun vadede ise kilo alımı ve kronik hastalıklara karşı savunmasızlık olabilir.
İşlenmiş şekeri takip etmek
İşlenmiş şeker tüketimini izlemek genellikle kolay değildir, ancak paketli yiyeceklerde bir porsiyonda ne kadar şeker alındığını kontrol etmek bu konuda yardımcı olabilir. Paketli gıdalarda bir porsiyonda 10 gramdan daha az şeker tüketmeye özen göstermek, sağlıklı bir beslenme alışkanlığı oluşturabilir.
Sonuç
Sonuç olarak, işlenmiş veya doğal olsun, her şeker vücudu benzer şekillerde etkiler. Ancak, doğal şekerlerin işlenmişlere göre daha sağlıklı olduğu söylenebilir. İşlenmiş şekerden kaçınmaya çalışmak önemlidir, ve mümkünse günde 25 gramdan fazlasını tüketmemeye özen göstermek sağlıklı bir yaşam için atılmış olumlu bir adım olabilir.