Türkiye, 1,5 Milyon Ton Makarna İhracatıyla Sektörün Geleceğini Şekillendiriyor

Dünya Makarna Günü, "Gelenekten Geleceğe" temasıyla İstanbul'da başlarken, Uluslararası Makarna Organizasyonu (IPO) Başkanı Carl Zuneli ve Türk sektör temsilcileri, Türkiye'nin hammadde ithalatı yapmadan elde ettiği %289'luk katma değeri ve küresel pazardaki rolünü vurguladı.

İSTANBUL – Küresel makarna endüstrisinin kalbi, 24-25 Ekim 2025 tarihlerinde "Gelenekten Geleceğe" temasıyla İstanbul'da atıyor. Uluslararası Makarna Organizasyonu (IPO) ve Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) işbirliğiyle düzenlenen Dünya Makarna Günü etkinliği, Türkiye'nin gıda ekonomisindeki stratejik konumunu bir kez daha tescilledi.

Basın toplantısında konuşan sektör liderleri, Türkiye'nin yaklaşık 3 milyon tonluk üretim kapasitesiyle dünyanın en büyük ikinci üreticisi ve 1,5 milyon tonluk ihracatla en büyük ikinci ihracatçısı olduğunu belirterek, Anadolu'nun "makarnalık buğdayın gen merkezi" olmasının ekonomik bir güce dönüştüğünü vurguladı.

Ekonominin "Altın" Oranı

Etkinliğin açılışında konuşan TMSD Başkanı Aykut Göymen, Türk makarna sektörünün ekonomik başarısının altını çizdi. Türkiye'nin makarnalık durum buğdayı tüketiminin 3,5 milyon ton olduğunu, 2023'te ise 4,2 milyon ton üretim yapıldığını belirten Göymen, "2024'te sadece 50 bin ton olan ithalatımız, 2025'in ilk altı ayında sıfıra indi. Sektörümüz, hammadde ithal etmeden ihracat yapıyor. Ülkeye giren her bir dolar, artı değer yazıyor," dedi.

Bu katma değer zinciri, ekonomik verilerle de destekleniyor. Araştırmalar, çiftlikten 0,11 dolara alınan makarnalık buğdayın, fabrika çıkış fiyatının 0,35 dolara, son tüketici fiyatının ise 0,70 dolara ulaştığını gösteriyor. Bu durum, tarladan rafa uzanan süreçte yaklaşık %289'luk bir ek değer oluştuğunu ortaya koyuyor.

Sektör temsilcisi Nihat Bey ise makarnanın ekonomik ve sosyal değerine dikkat çekerek, "Dünyanın hiçbir yerinde ortalama 1 dolara dört insanı sağlıkla doyurduğunuz başka bir ürün yok," ifadesini kullandı.

Antik Buğdaydan İklim Dostu Geleceğe

IPO Başkanı Carl Zuneli, İstanbul'un ev sahipliğinin sembolik önemine değindi. Zuneli, "İstanbul, antik çağın en iyisi ile modernitenin en iyisini temsil ediyor. Tıpkı makarna gibi. Makarna da derin geleneklere sahip, ancak bir kolu da daima inovasyona uzanan bir ürün. Dünya Makarna Günü'nü kutlamak için İstanbul'dan daha iyi bir şehir düşünemiyorum," dedi.

Bu "Gelenekten Geleceğe" teması, sektörün iki ana direğini oluşturuyor:

1. Gelenek (Hammadde Gücü): Aykut Göymen'in "Anadolu, 12.000 yıllık Göbeklitepe ile durum buğdayının gen merkezidir" sözleriyle vurguladığı tarımsal miras.

2. Gelecek (Sürdürülebilirlik ve İnovasyon): Beslenme Uzmanı Dilara Koçak'ın belirttiği gibi, makarnanın düşük karbon ve su ayak izi ile "iklim dostu" bir besin olması. Ayrıca, Zuneli'nin işaret ettiği "kolaylık" ve "yeni mutfaklara merak" trendlerine uygun olarak, makarnanın sağlıklı ve modern öğünler için bir "baz" oluşturması.

Küresel Ticarette Fırsatlar ve Engeller

Etkinlik, sadece gastronomik bir kutlama değil, aynı zamanda küresel ticaret stratejilerinin konuşulduğu bir forum niteliğinde. Sektörün önündeki en büyük zorluk ise korumacı ticaret engelleri.

Carl Zuneli, hem İtalyan hem de Türk üreticilerin ABD pazarında karşılaştığı anti-damping vergilerine değinerek, "Oyun alanının eşit olması gerektiğine inanıyorum. Damping'e yer yoktur, ancak bir iddia da kanıt demek değildir. Adil bir rekabet ortamı şart," dedi. Aykut Göymen de Türk makarnasına ABD'nin yaklaşık %75 vergi uyguladığını, Avrupa Birliği'nin ise 20.000 tonluk kota sonrası ton başına 220 Euro vergi koyduğunu ekledi.

Buna rağmen Zuneli, makarnanın birleştirici gücünü vurgulayarak, "Makarnanın sınırı yoktur. Masa etrafında bir yemeği paylaştığımızda kültürel, politik ve ekonomik engeller ortadan kalkar," dedi.

İstanbul'daki bu zirve, Türkiye'nin tarımsal mirasını ve sanayi gücünü birleştirerek, makarna sektörünü "ulusal stratejik bir değere" dönüştürme ve küresel gıda tedarik zincirindeki yerini sağlamlaştırma kararlılığını gösteriyor.