Uzayda kemikleri koruyan yeni bir bileşik
Uzayda yaşamak, insan vücudu üzerinde birçok olumsuz etkiye sahiptir. Bunlardan biri de kemik kaybıdır. Mikro yerçekimi ortamında, kemiklerimiz normalde Dünya’da yaptıkları kadar yük taşımazlar. Bu da kemik dokusunun azalmasına ve zayıflamasına neden olur. Uzun süreli uzay görevleri için bu, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Peki bu sorunu nasıl çözebiliriz? Bilim insanları, kemik kaybını önlemek veya tersine çevirmek için çeşitli yöntemler araştırıyorlar. Bunlardan biri de kemik oluşumunu teşvik eden bir molekül olan NELL-1’in kullanılmasıdır. NELL-1, kemik gelişimi ve kemik yoğunluğunun korunması için çok önemli bir moleküldür. Ancak NELL-1’in uzayda nasıl çalıştığını bilmek için, onu gerçek mikro yerçekimi koşullarında test etmek gerekir.
Bu amaçla, Los Angeles Kaliforniya Üniversitesi (UCLA) ve Cambridge, Massachusetts’teki Forsyth Enstitüsü’nden disiplinlerarası bir profesör ekibi, NELL-1’i Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) farelere vererek bir deney yaptılar. Nature Partner Journal (npj Microgravity) dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, bu deneyin sonuçlarını açıklıyor.
Deneyde, fareler iki gruba ayrıldı. Bir grup fare, 9 hafta boyunca mikro yerçekimine maruz bırakıldı. Bu fareler, uzun süreli uzay yolculuğunu taklit etmek için TERM Uçuşu olarak adlandırıldı. Diğer grup fare ise, fırlatma sonrası 4,5 hafta sonra Dünya’ya geri döndü. Bu fareler, LAR Uçuşu olarak adlandırıldı. Her iki grup fare de, NELL-1’i modifiye ederek daha uzun süre etkili olmasını sağlayan BP-NELL-PEG adlı bir bileşik veya plasebo olarak fosfat tamponlu salin (PBS) ile tedavi edildi.
Deneyin sonunda, BP-NELL-PEG ile tedavi edilen hem TERM hem de LAR Uçuşu farelerinin, PBS ile tedavi edilenlere göre daha fazla kemik oluşumu gösterdiği görüldü. Ayrıca BP-NELL-PEG’in sağlık üzerinde herhangi bir olumsuz etkiye neden olmadığı da tespit edildi.
Bu çalışma, BP-NELL-PEG’in uzayda kemik kaybını önlemek için umut verici bir terapi olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, bu bileşiğin insanlarda da aynı şekilde işleyip işlemediğini belirlemek için daha fazla çalışma yapmayı planlıyorlar.
Bu çalışma, uzay araştırmalarının geleceği için önemli bir katkıdır. Uzayda yaşayan veya gezegenler arası seyahat eden insanların sağlıklarını korumak için yeni yöntemler geliştirmek gerekmektedir. BP-NELL-PEG gibi bileşikler, bu amaçla kullanılabilir.
